Wanneer u zich moe voelt, kan een goede nachtrust u meestal helpen om u verfrist te voelen. Vermoeidheid daarentegen is een langdurig gevoel van vermoeidheid en gebrek aan energie dat meestal niet verdwijnt door te slapen. Maar liefst 50% van de mensen heeft op een bepaald moment last van vermoeidheidssymptomen. Vermoeidheid komt vaak voor na slaaptekort, lange perioden van stress, en lichamelijke activiteit. Vermoeidheid kan echter ook een symptoom zijn van een onderliggend gezondheidsprobleem.
Deskundigen delen vermoeidheid in een van de drie categorieën in:
- Acute vermoeidheid: minder dan een maand duur
- Langdurige vermoeidheid: langer dan een maand, korter dan zes maanden
- Chronische vermoeidheid: langer dan zes maanden
- ME/CFS is een veel voorkomende oorzaak van chronische vermoeidheid.
Wat is het chronisch vermoeidheidssyndroom?
Mensen met het chronisch vermoeidheidssyndroom ervaren een aanhoudende vermoeidheid die langer dan zes maanden aanhoudt en die niet beter wordt met rust. Ze hebben een abnormaal gebrek aan energie en zijn soms aan bed gekluisterd. In feite is de vermoeidheid van patiënten met ME/CFS zo ernstig dat zij hun gebruikelijke activiteiten met 50% moeten verminderen. De aandoening kan een negatieve invloed hebben op alles in het dagelijks leven, van douchen tot het behouden van een baan.
Voor sommige mensen met ME/CVS kunnen de dagelijkse activiteiten, zowel fysiek als mentaal, de vermoeidheid verergeren11 , zelfs als deze activiteiten geen probleem zouden zijn geweest voor het begin van het syndroom. De medische term voor deze ervaring is post-exertionele malaise (PEM). Mensen die ME/CVS ervaren, beschrijven de verergerende vermoeidheid als een “crash” of “terugval”.
Symptomen van het chronisch vermoeidheidssyndroom
De meeste mensen bij wie ME/CVS is vastgesteld, functioneerden vóór de diagnose op een normaal niveau. De komst van ME/CVS is vaak abrupt en volgt soms op een stressvolle medische of psychologische gebeurtenis.
De kernsymptomen van ME/CVS zijn:
- Ernstige, voortdurende vermoeidheid, zelfs na rust. Deze vermoeidheid vermindert het vermogen om typische dagelijkse activiteiten uit te voeren
- Verergerde vermoeidheid na geestelijke of lichamelijke activiteit.
- Slaapproblemen, waaronder moeite om in slaap te vallen of in slaap te blijven. Mensen met ME/CVS ervaren ook een of beide van de volgende dingen:
- Moeilijkheden met geheugen, denken of concentratie. Patiënten kunnen moeite hebben om informatie te herinneren of ervaren “hersenmist” of “mistig denken”.
- Verhoogde symptomen bij staan of zitten. Duizeligheid, licht gevoel in het hoofd, of zwakte kunnen optreden bij rechtop staan of zitten.
- Bijkomende symptomen kunnen zijn:
- Chronische pijn of spierzwakte
- Keelpijn
- Tere lymfeklieren
- Nieuwe of verergerde hoofdpijn
- Rillingen en nachtelijk zweten
- Gevoeligheid of allergie voor voedsel, geuren, geluid of licht
- Depressie, vooral als de symptomen verergeren
Oorzaken van chronisch vermoeidheidssyndroom
Terwijl de meeste vermoeidheid een aanwijsbare oorzaak heeft, zoals een slaapstoornis, depressie of kanker, is de oorzaak van ME/CFS nog niet duidelijk.
Onderzoekers hebben de volgende mogelijke oorzaken verondersteld:
- Infectie. Veel patiënten beschrijven het begin van ME/CFS als beginnend met een virusachtige ziekte. Mogelijke boosdoeners zijn het Epstein-Barr virus, het Ross River virus, of Coxiella burnetti, (Q-koorts). Een duidelijk verband tussen virussen en ME/CFS is echter nog niet vastgesteld. Deze infecties15 zijn niet specifiek voor ME/CVS.
- Genetica. Uit de huidige gegevens blijkt dat familieleden van ME/CVS-patiënten een hoger risico hebben om zelf het syndroom te ontwikkelen. Andere studies hebben genetische markers geïdentificeerd die verband houden met ME/SO16.
- Stress in het lichaam. Patiënten met ME/ CVS hebben lagere niveaus van het “stresshormoon” cortisol dan mensen zonder ME/ CVS. Hoewel patiënten met ME/ CVS lagere cortisolspiegels hebben, liggen deze meestal nog binnen het normale bereik. Daarom kan een cortisoltest de aanwezigheid van ME/ CVS niet bevestigen.
- Stoornis in het immuunsysteem. Er zijn enkele immunologische verschillen gerapporteerd tussen mensen met CVS en mensen zonder CVS. Mensen met CVS lopen geen verhoogd risico op het ontwikkelen van een infectie).
- Slaapstoornissen. Sommige studies hebben een verband aangetoond tussen ME/CFS en vertraagde aanvang van melatonine in schemerlicht. Dit verband suggereert dat een vertraagd circadiaan ritme een factor zou kunnen zijn die bijdraagt aan ME/CFS. Hoewel melatonine helpt bij het reguleren van het circadiane ritme, is er echter geen bewijs dat melatonine ME/CFS verlicht.